اندازه گیری و سنجش عملکرد تجاری سازی تحقیقات در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی (مطالعه موردی: کشور نروژ)

با افزایش اهمیت تجاری‌سازی و کاربردی نمودن تحقیقات، تلاش‌های چشمگیری برای تجاری‌سازی تحقیقات در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در حال انجام است. از این‌رو، ارزیابی فعالیت‌های تجاری‌سازی و شناسایی معیارها و شاخص‌های اندازه‌گیری عملکرد تجاری‌سازی ضروری بنظر می‌رسد. در مطالعه حاضر، با بررسی منابع اطلاعاتی موجود، شاخص‌های اندازه‌گیری فعالیت تجاری‌سازی در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشورهای پیشتاز و به‌طور مشخص کشورهای مالزی، استرالیا و نروژ شناسایی و به‌طور موردی کاربرد تعدادی از شاخص‌ها در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی نروژ مورد بررسی قرار گرفته است. داده‌های تحقیق به روش کتابخانه‌ای و با مراجعه به پایگاه‌های اطلاعاتی و گزارشات منتشره نهادهای دولتی گردآوری و با رویکرد اکتشافی و با روش تجزیه و تحلیل اسناد و سوابق مطالعات پیشین انجام شده است. علاوه بر شاخص‌های عمومی سنجش تجاری‌سازی، از مهمترین معیارها و شاخص‌های شناسایی شده می‌توان به حجم سرمایه‌گذاری صنعتی در تحقیق و توسعه، تعداد ایده‌های ارائه شده با پتانسیل تجاری از سوی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، تعداد درخواست ثبت اختراع و اختراعات ثبت شده، تعداد مجوزهای واگذار شده و درآمد حاصل از اعطای مجوز، تعداد شرکت‌های زایشی تاسیس شده و عملکرد آنها و تالیفات مشترک علمی بین دانشگاه و صنعت اشاره کرد. تحلیل نقاط قوت و ضعف تعدادی از شاخص‌ها و نیز رتبه‌بندی 5 دانشگاه براساس 4 شاخص حجم و سهم سرمایه‌گذاری صنعت در تحقیق و توسعه، حجم ثبت اختراعات و تالیفات مشترک دانشگاه‌ها با صنعت بخش دیگری از نتایج تحقیق حاضر است. همچنین، در خصوص نحوه سنجش تجاری‌سازی نتایج تحقیقات در دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی پیشنهاداتی ارائه گردیده است. انتظار می‌رود شاخص‌های پیشنهادی، ابعاد و جنبه‌های مختلف تجاری‌سازی را پوشش داده و برای ارزیابی عملکرد تجاری‌سازی در برنامه‌های راهبردی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور مورد استفاده قرار گیرد.